sobota, 24 października 2015

Tablica Tchorka - al. Niepodległości 132/136 (dawniej ul. Włodarzewska 8)

  Tablica Karola Tchorka.
 

11 sierpnia 1944 r., podczas wysiedlania mieszkańców tego domu, Niemcy rozstrzelali ok. 20 Polaków (w tym kilka kobiet). W gronie ofiar znalazły się m.in. dwie popularne w Warszawie nauczycielki: Jadwiga Jawurkówna i Jadwiga Kowalczykówna („panny Jadwigi”).

czwartek, 22 października 2015

Tablica Tchorka - ul. Madalińskiego 39/43


2 sierpnia 1944 r. żołnierze Waffen-SS przysłani z koszar Stauferkaserne przy ul. Rakowieckiej rozstrzelali kilkudziesięciu Polaków zamieszkujących domy przy ul. Madalińskiego nr 18, 20, 19/21, 22, 23 i 25. W domu przy ul. Madalińskiego 27 esesmani zamknęli 10 mężczyzn w małej stolarni, a następnie spalili ich żywcem. 21 sierpnia Niemcy zamordowali jeszcze ok. 30 mieszkańców domu przy ul. Madalińskiego 39/43.

wtorek, 20 października 2015

Kazimierz Górski - ul. Madalińskiego 49/51

Cyt. Kazimierz Górski: "Piłka jest okrągła, a bramki są dwie, albo my wygramy, albo oni."

Na elewacji budynku przy ul. Madalińskiego 49/51 w dniu 29 czerwca 2012 r., odsłonięto uroczyście tablicę upamiętniającą Kazimierza Górskiego. Kazimierz Górski (1923-2006) mieszkał tu do śmierci, przez 33 lata. Tablicę ufundowały władze Mokotowa, zaś inicjatorami tej idei byli bracia Józef i Zbigniew Baryłowie, mieszkańcy domu przy ul. Madalińskiego.

Ciekawostki:
1. Jedno z okien mieszkania pana Kazimierza wychodzi na podwórze. 
2. Podczas uroczystości odsłonięcia tablicy upamiętniającej dziadka i wspaniałą uroczystość podziękowała wnuczka Kazimierza Górskiego, Berenika, zajmująca mieszkanie dziadków.

Dygresja:
1. Jak widać na poniższym zdjęciu (zdj. aktualne, bo własne z października 2015 r.) nawet pod tablicą pamiątkową Kazimierza Górskiego powstało "graffiti".


poniedziałek, 19 października 2015

Tablice pamiątkowe - ul. J. Dąbrowskiego 1 i 3

ul. J. Dąbrowskiego 3 (Pod tablicą Tchorka znajduje się maluteńka tabliczka informująca, że tablicą opiekują się uczniowie Szkoły Podstawowej nr 157).

Tablica upamiętnia ofiary zbrodni popełnionej przez Niemców w czasie powstania warszawskiego. 3 sierpnia 1944 oddział niemieckiej żandarmerii przysłany z koszar znajdujących się przy pobliskiej ul. Dworkowej zamordował ok. 40 mieszkańców domów przy ul. Dąbrowskiego nr 1 i 3.

 ul. J. Dąbrowskiego 1

Tablica upamiętniająca żołnierzy kompanii B-1 Pułku Armii Krajowej "Baszta". W walkach poległo 126 żołnierzy kompanii.

czwartek, 15 października 2015

Pomnik Matejki - obok Parku Morskie Oko - ul. Puławska 55

 Inicjatorem ustawienia pomnika był Konserwator Generalny architekt Feliks Ptaszyński.

Koncepcja budowy pomnika, będącego wyrazem hołdu dla wielkiego malarza – reprezentanta „polskiej myśli niepodległościowej”, narodziła się w setną rocznicę urodzin Jana Matejki w 1938 r. Niestety wybuch II wojny światowej uniemożliwił realizację wcześniejszych planów. Do pomysłu budowy pomnika powrócono dopiero 56 lat po zakończeniu wojny, dzięki staraniom Towarzystwa Opieki nad Zabytkami.
Autorem i ofiarodawcą rzeźby wielkiego malarza dla Warszawy jest krakowski rzeźbiarz Marian Konieczny. Projekt rzeźby został wykonany już w 1989 r., a odlew wykonano w Gliwickich Zakładach Urządzeń Technicznych 1995 r.
Zakładano, że pomnik zostanie odsłonięty w 155 rocznicę urodzin J. Matejki, która przypadała na 24 czerwca 1993 r. Monument miał stanąć w alejach Ujazdowskich u zbiegu z ulicą J. Matejki, ale Rada Gminy Śródmieście nie odpowiedziała na pismo w sprawie zatwierdzenia tej lokalizacji i we właściwym czasie, w związku z tym pojawiły się nieoczekiwane kłopoty. Okazało się bowiem, że dzielnica nie jest zainteresowana pomnikiem J. Matejki i wycofała się z wcześniejszej obietnicy. Decyzja była niezrozumiała dla wielu ludzi tym bardziej, że negatywna odpowiedź władz Śródmieścia została udzielona w Roku Matejkowskim, nad którym patronat objął prezydent RP Lech Wałęsa. Na szczęście pomnikiem zainteresowały się władze Mokotowa, które doprowadziły do tego, że wmurowanie kamienia węgielnego odbyło się 28 grudnia 1993 r., stając się  szczęśliwym ukoronowaniem obchodów Roku Matejkowskiego.
Pomnik Jana Matejki został odsłonięty już kilka miesięcy potem - 3 maja 1994 r. w 103. rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 Maja. Symbolika daty odsłonięcia pomnika jest związana z listem malarza z 23 maja 1892 r., w którym informował naród o ofiarowaniu mu na pamiątkę obrazu zatytułowanego "Konstytucja 3 Maja”.
U stóp artysty zasiadł w 1995 r. Stańczyk - błazen Królowej Bony, jedna z bardziej znanych postaci z obrazów malarza.

Ciekawostka:
1.  1 czerwca 2009 r. miało miejsce przedsięwzięcie artystyczne pt.: "Balony" Krzysztofa Golińskiego i Moniki Skierś, ówczesnych studentów Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie.
Ideą projektu stał się dialog z tradycją z okazji Dnia Dziecka. Autorzy postanowili nadać kamiennym postaciom wdzięczny element dzieciństwa i zabawy – do każdego z 14 wybranych pomników przymocowując pęk wielkich, kolorowych balonów wypełnionych helem. W sumie pomniki zostały obdarowane 170 balonami. Jednym z 14 wybranych był właśnie pomnik Jana Matejki.
=script> async src="//pagead2.googlesyndication.com/pagead/js/adsbygoogle.js">