wtorek, 4 lutego 2025

Budynek Arona Oppenheima - ul. Noakowskiego 10

 

Zdjęcia wykonałam w marcu 2023 r.


Dom Arona Oppenheima (przedsiębiorca) wybudowany w latach 1913-1914 według projektu Leona Stanisława Drewsa.
W materiałach Biura Odbudowy Stolicy podczas inwentaryzacji zniszczeń w latach 1945-1946 zaznaczono, że budynek został spalony w bardzo małym procencie (np. dach i kilka lokali).
W latach 1945-1946 przy ul. Noakowskiego 10 m.5 mieściło się Biuro Instalacji Urządzeń Elektrycznych inż. Z. Bukowiński.
Około 1950 r. kamienica została odbudowana.
W dniu 1 lipca 1965 r. wpisano budynek do Rejestru zabytków pod numerem 778.
Na ścianie, w podwórzu, znajduje się kapliczka Matki Boskiej z Lilią, ufundowana jeszcze przed wojną przez właściciela działającej od 1921 r. cukierni - Bolesława Wróbla.

Ciekawostki:
1. Linki do zdjęć przedstawiających kamienicę:
- https://fotopolska.eu/Warszawa/b109250,Noakowskiego_10.html?f=446056-foto;
- https://czmurek.com/kamienica-noakowskiego-10/.
2. W podwórzach kamienic przy ul. Noakowskiego 10 Robert Gliński nakręcił film "Niedzielne igraszki".

3. W kamienicy mieszkali m.in.:
- przed wybuchem Powstania Warszawskiego przy ul. Noakowskiego 10 m. 37 mieszkał Wojciech Mieroszewicz, pseud. Karcz, stopień - strzelec (po więcej szczegółów link: https://www.1944.pl/powstancze-biogramy/wojciech-mieroszewicz,31160.html;
- Dawid Przepiórka (1880-1940) - szachista i kompozytor szachowy żydowskiego pochodzenia, pierwszy mistrz szachów w Polsce z 1926 r., wicemistrz świata amatorów, rozegranych w 1928 roku w Hadze. Był autorem ponad 150 zadań szachowych, twórcą i wieloletnim prezesem Polskiego Związku Szachowego. Został aresztowany przez gestapo w I 1940 roku podczas turnieju szachowego prowadzonego w kawiarni u zbiegu ul. Marszałkowskiej i Hożej. Zwolniono wszystkich Polaków, on - z racji pochodzenia - został osadzony w więzieniu a następnie rozstrzelany w Palmirach;
- inżynier Stefan Bryła, który miał tu również swoje biuro;
- Stanisław Ejsmond, wicedyrektor warszawskiej Zachęty;
4. Dla Władysława Szpilmana kamienica była pierwszym adresem, pod którym ukrywał się po ucieczce z getta.
5. "
Mieszkania o powierzchniach ponad 200 m², mają dwa wejścia z klatki głównej i kuchennej. Do lokali prowadzą dwuskrzydłowe drzwi, z zachowanymi w kilku miejscach kryształowymi szybkami okienek doświetlających i widoczną pod farbą pierwotną dekoracją w formie intarsji (czyli tworzenia zdobień lub obrazów na powierzchni przedmiotu przy użyciu różnych gatunków drewna).
Pierwotny układ pokoi i innych pomieszczeń nadal pozostaje czytelny, z wyraźnym wydzieleniem części reprezentacyjnej i kuchennej, mieszczącej lokum dla służby.

Przepiękne sztukaterie, indywidualnie projektowane dla każdego z mieszkań, stolarka drzwiowa, w tym czteroskrzydłowe drzwi pomiędzy pokojami, ścianki biegnące po łuku, czynią wnętrza bliskie przestrzeniom pałacowym. Z okien o konstrukcji skrzynkowej w elewacji frontowej rozciąga się widok na miasto, w tym zabudowania Politechniki Warszawskiej.
W łazienkach, kuchniach i prowadzących do nich korytarzach zachowała się w różnym stanie glazura i posadzki. W jednej z łazienek jest nawet oryginalna wanna, a w kuchniach lodownie usytuowane w szafkach podokiennych i drewniana zabudowa pawlaczy i służbówek. W kilku pokojach możemy oglądać tak wdzięczny drobiazg jak półeczki ścienne o marmurowych blatach, opartych na „koronkowych” żeliwnych wspornikach."
Źródło:https://um.warszawa.pl/waw/zabytki/-/zachwycajace-wnetrza-kamienicy-przy-ul-noakowskiego

poniedziałek, 3 lutego 2025

Budynek mieszkalny Głównego Instytutu Pracy - ul. Noakowskiego 8

Zdjęcie wykonałam w marcu 2023 r.

Budynek mieszkalny Głównego Instytutu Pracy powstał w latach 1950-1953 według projektu: Tadeusz Iskierka, Mikołaj Kokozow, Konstanty Kokozow, Stefan Hołówko, Jerzy Wasilewski, Bogumił Płachecki.
Budynek, który stał w tym miejscu wcześniej, w materiałach Biura Odbudowy Stolicy podczas inwentaryzacji zniszczeń w latach 1945-1946 zaznaczono, że został  doszczętnie wypalony.
W 2012 r. wydano decyzję o zmianie sposobu użytkowania budynku mieszkalno-użytkowego.
Na dole budynku usytuowane są lokale usługowe.

piątek, 31 stycznia 2025

Gimnazjum im. St. Staszica - ul. Noakowskiego 6

 

Zdjęcia wykonałam w marcu 2023 r.



Dawniej Gimnazjum im. St. Staszica, obecnie Centrum Kształcenia Ustawicznego nr 1, Szkoła Policealna Nr 3 dla Dorosłych, LIII Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych.
Budynek powstał w latach 1914-1916 r. według projektu Mariana Kontkiewicza i Stanisława Zaleskiego.
Budowy przez Koło Architektów przy Stowarzyszeniu Techników w Warszawie. Prace budowlane, przerywane kilkukrotnie z powodu wybuchu I wojny oraz działań wojennych, prowadziła firma Czosnowscy i S-ka.
W 1920 r. w czasie wojny polsko-bolszewickiej budynek tymczasowo pełnił funkcję koszar.
W 1930 r. dobudowano na trzecim piętrze izbę harcerską według projektu Bohdana Pniewskiego - absolwenta Szkoły.
Po wrześniu 1939 r. budynek został zajęty przez Niemców i obrabowany z wyposażenia. Później okupanci urządzili tam szpital wojskowy. Przed wejściem do budynku wzniesiono betonowy bunkier.
W czasie Powstania Warszawskiego budynek został zajęty przez Powstańców, 19 sierpnia zdobyty przez Niemców, odbity 20 sierpnia. W czasie walk zniszczono ogniem czołgowym bunkier.
W materiałach Biura Odbudowy Stolicy podczas inwentaryzacji zniszczeń w latach 1945-1946 zaznaczono, że budynek został spalony w dużym procencie, lecz nie całkowicie.
Po 1945 r. odbudowany i nadbudowany o jedno piętro.
W 1949 r. ponownie oddany do użytku.
Po likwidacji Liceum im. Staszica w 1950 r. w budynku funkcjonowała szkoła ogólnokształcąca (podstawowa i liceum) TPD nr 2, a od 1951 r. Szkoła Podstawowa nr 45. Od 1975 r. budynek zajmuje Centrum Kształcenia Ustawicznego.
W gmachu znajdują się tablice pamiątkowe: ku czci uczniów i nauczycieli poległych w walkach 1914-1920 (wmurowana w 1922 r.), uczniów i nauczycieli poległych i pomordowanych w latach 1939-1945 (wmurowana w 1959 r.) i upamiętniająca 60. rocznicę założenia Szkoły (wmurowana w 1966 r.).

Ciekawostki:
1. Początkowy rozkład pomieszczeń w szkole:
W piwnicy ulokowano szatnie i inne pomieszczenia techniczno-gospodarcze. Na parterze znajdowała się kancelaria, gabinet dyrektora, pięciopokojowe mieszkanie dyrektora, sala gimnastyczna. Z parteru było wyjście na wybrukowane drewnem podwórko. Na pierwszym piętrze znajdowały się klasy lekcyjne, jadalnia i inne drobne pomieszczenia. Na drugim piętrze znajdowały się klasy lekcyjne, biblioteka, gabinet lekarski i dentystyczny i inne niewielkie pomieszczenia. Na trzecim piętrze znajdowały się pracownie fizyczna, chemiczna, przyrodnicza i rysunkowa. 
Źródło: "Gmach szkolny przy ulicy Polnej 60 (Noakowskiego 6)" R. Kontkiewicz i W. Siwek str 121-129 w:; "Szkoła im. Stanisława Staszica w Warszawie 1906-1950", Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1988

2. Treść tablicy widocznej na ostatnim zdjęciu:

"W TYM GMACHU
W LATACH 1916-1951
MIEŚCIŁY SIĘ
GIMNAZJUM I LICEUM
IM. STANISŁAWA STASZICA
KTÓRE WYCHOWYWAŁY
MŁODZIEŻ W DUCHU
WIELKICH IDEI
SWEGO PATRONA

W 60 ROCZNICĘ ZAŁOŻENIA SZKOŁY
I 140 ROCZNICĘ ŚMIERCI JEJ PATRONA
UFUNDOWALI WYCHOWANKOWIE"


3. Link do zdjęcia budynku:
https://kolekcje.muzeumwarszawy.pl/en/objects/8329/;
https://fotopolska.eu/Warszawa/b293071,Centrum_Ksztalcenia_Ustawicznego_nr_1_.html

czwartek, 30 stycznia 2025

Kamienica Peretza/Rubinlichta - ul. Noakowskiego 4

 

Zdjęcia wykonałam w marcu 2023 r.





Kamienica Rubinlichta (właściciel składów budowlanych).
Budynki bliźniacze Salomona Peretza przy ul. Noakowskiego 4 i przy ul. Lwowskiej 3, powstały około 1911 r. (niektórzy podają 1914 r.) według projektu architektów: Henryka Stifelmana i Stanisława Weissa.
Po I wojnie światowej właścicielką kamienicy stała się Teofilia Młodzianowska.
W materiałach Biura Odbudowy Stolicy podczas inwentaryzacji zniszczeń w latach 1945-1946 zaznaczono, że budynek został doszczętnie wypalony. Później odbudowany.
Na początku XXI w. w trójkątnym szczycie zostało przebite dodatkowe okno.
W latach 2019 - 2020 Wspólnota Mieszkaniowa zainwestowała w renowację tynków według projektu J. Bejga.


Ciekawostki:
1. Według projektu tej samej pary architektów oraz dla tego samego właściciela (Peretza) powstała przylegająca do niej od tyłu kamienica przy Lwowskiej 3.
2. W budynku mieszkali m.in.:
-  płk Kazimierz Młodzianowski, komendant Szkoły Podchorążych oraz późniejszy minister spraw wewnętrznych;

- nestor pediatrów warszawskich Zygmunt Kujawski;
- inżynier Wacław Tomaszewski wraz z rodziną, w tym synem Bohdanem (ur. 1921), później popularnym komentatorem sportowym i autorem takich książek, jak "Do ostatniego tchu", "Dziesięć moich olimpiad", "Romantyczne mecze", "Łączymy się ze stadionem", "Wimbledon", "Proszę o klucz", "Pożegnalna defilada", "Przeżyjmy to jeszcze raz".
3. Podaję linki do zdjęć kamienicy z różnych lat:
- https://www.fotopolska.eu/1242018,foto.html?galeria_zdjec&m=23325&zrodlo=2277;
- https://www.warszawa1939.pl/obiekt/noakowskiego-4.
4. Treść tablic ze zdjęć (od góry):

- "-REJON POLITECHNIKI-
REDUTA POWSTANIA WARSZAWSKIEGO
OD 1 SIERPNIA DO 2 PAŹDZIERNIKA 1944
NIEPRZEŁAMANA LINIA BARYKAD
BRONIONA PRZEZ ŻOŁNIERZY
3 BATALIONU PANCERNEGO GOLSKI AK
6 ZGRUPOWANIE ŚRÓDMIEŚCIE
PRZETRWAŁA WSZYSTKIE
ZACIEKŁE ATAKI WROGA
W XI ROCZNICĘ WYBUCHU POWSTANIA - PAMIĘCI POKOLEŃ"

- "STANISŁAW
NOAKOWSKI
1867-1928
PROFESOR
WYDZIAŁU
ARCHITEKTURY
POLITECHNIKI
WARSZAWSKIEJ"

środa, 29 stycznia 2025

Pokrywa AWAS - "patrzmy pod nogi"

 

Zdjęcie wykonałam w sierpniu 2020 r.

Firma AWAS zajmuje się systemami dla wody i ścieków.
Jak widać nawet pokrywa studzienki może wyglądać ciekawie i posiadać motyw grecki.

=script> async src="//pagead2.googlesyndication.com/pagead/js/adsbygoogle.js">