Gimnazjum Edwarda Rontalera - ul. Polna 46A

Zdjęcia wykonałam w czerwcu 2016 r.

 

Nazwa historyczna budynku - Gimnazjum Edwarda Rontalera.

Tablica umieszczona na budynku głosi:

"Edward - Aleksander - Rontaler

1846-1917

Powstaniec 1863 r.

Wychowawca i Przyjaciel Młodzieży

W Okresie Niewoli Tworzył Szkołę

Duchem Polską

W 40-tą Rocznicę Jej Założenia

Wdzięczni Uczniowie

1936."

Trzypiętrowy budynek powstał około 1910 r.

Kolejna tablica znajdująca się na budynku informuje nas:

"W tym budynku w latach

1919-1939

mieściło się liceum francuskie

Lycce francais de Varsovie." 

W 1911 r. budynek przy ul. Polnej 46A został zakupiony przez Józefa hr. Potockiego na siedzibę Towarzystwa Naukowego Warszawskiego.

W tym czasie z obecnego adresu: ul. Śniadeckich 8 została przeniesiona szkoła o profilu handlowym Edwarda Rontalera, właśnie do budynku przy ul. Polnej 46A.

Następnie w 1916 r. powstaje 8-klasowe Gimnazjum matematyczno-przyrodnicze.

Od 1917 r. szkołą zarządza Ewelina Rontaler (żona Edwarda). W końcu lat 30-tych XX w. po śmierci Eweliny gimnazjum podupada i wyprowadza się z budynku. 

W latach 1919-1939 w budynku mieściło się liceum francuskie.

W 1944 r. budynek został poważnie uszkodzony: cały dach z dwoma szczytami i tynki.

Po odbudowie nie wygląda już tak samo jak na początku.

Od 1946 r. mieściła się w budynku Publiczna Średnia Szkoła Zawodowa Nr 4 Warszawa, ul. Polna 46a (obecnie: Zespół Szkół Nr 39 im. prof. Edmunda Jankowskiego w Warszawie, ul. Bełska 1/3). Z dniem 1 września 1948 r. powyższa szkoła przenosi się do innego budynku.

W czasie od 2 lutego 1945 r., a 1948 r. do budynku również uczęszczali uczniowie "Kołłątaja" (obecnego XXI Liceum Ogólnokształcącego im. Hugona Kołłątaja w Warszawie).

Następnie w budynku do 1961 r. mieściło się Żeńskie Liceum im. Klementyny z Tańskich Hoffmanowej.

Obecnie w budynku mieści się Instytut Matematyczny PAN; Ośrodek Rozwoju Edukacji w Warszawie; Biuro Koordynatora BVA/ZFA, FACHBERATERBURO.
Oficjalnie budynek i działalność w nim prowadzona kryje się pod instytucją: Centrum Metodyczne Pomocy Psychologicznej-Pedagogicznej MEN (wejście od ul. Jaworzyńskiej).

Ciekawostki:
1. Z relacji Pawła Ambrożewicza wynika, że w pewnym okresie swojego życia uczęszczał do szkoły dla dorosłych przy ul. Polnej 46a.
Źródło: http://www.banwar1944.eu/?ns_id=695.
2. Na liście szkół, w których odbywała się tajna oświata i wychowanie w okupowanej Warszawie można znaleźć m.in. XVII Gimnazjum, ul. Polna 46a.

Kamienica Wacława Wędrowskiego - ul. Polna 46

Zdjęcia wykonałam w czerwcu 2016 r.

Widok od podwórza.

Wczesnomodernistyczna kamienica Wacława Wędrowskiego powstała w 1913 r.

Sześciopiętrowy budynek zwieńczony dwiema wieżyczkami.

Od 2002 r. w kamienicy działa Wspólnota Mieszkaniowa.

W 2014 r. kamienica znajdowała się w Wykazie nieruchomości zabudowanych objętych roszczeniami dawnych właścicieli.

Ciekawostki:

1. W "Architektura i budownictwo" z kwietnia 1928 r. (rok IV, zeszyt 4, Warszawa) można znaleźć reklamę brzmiącą następująco:

"WACŁAW WĘDROWSKI

Przedsiębiorstwo Robót Inżynieryjno-Budowlanych

Warszawa, ul. Polna Nr. 46 ( dom własny), tel. Nr. 140-96."

2. W 1944 r. o godzinie W wyrusza z domu przy ul. Polnej 46 pluton 1108 m. in. z sanitariuszką Krystyną Krahelską. Dnia 2 sierpnia 1944 r. Krystyna Krahelska ps. Danuta (żołnierz AK) umiera przede wszystkim od trzech kul, które dostała w prawe płuco. Podobnież ciało Krystyny Krahelskiej pochowano na skwerze obok domu przy ul. Polnej 46.

Kamienica Urzędników Banku Gospodarstwa Krajowego - ul. Polna 44

Zdjęcia wykonałam w czerwcu 2016 r.

Na tym zdjęciu można zauważyć, że obecnie w budynku funkcjonują m.in. prywatne firmy.

Dom dla Urzędników Banku Gospodarstwa Krajowego wraz z terenem posesji znalazł się w rejestrze zabytków w dniu 20 lipca 2010 r.

Kamienica powstała w 1925 r. według projektu architekta Mariana Kontkiewicza, w stylu modernistycznym,  przede wszystkim z przeznaczeniem na mieszkania.

Budynek przy Polnej 44 jest trójskrzydłowy, ma sześć kondygnacji. Wewnątrz znajduje się dziedziniec. Kamienica ma zachowany w znacznym stopniu oryginalny wystrój wnętrz. Częściowo zastosowano szlachetne materiały wykończeniowe m.in.: kamienne schody wykonane ze zlepieńca zygmuntowskiego wraz z dekoracyjnymi żeliwnymi balustradami oraz drewniane parkiety. 

Klatki schodowe obszerne i dobrze oświetlone.

Budynek przetrwał II wojnę światową w dobrym stanie.  

Od 2001 r. w budynku działa Wspólnota Mieszkaniowa.

Ciekawostki:
1. 

Źródło: http://www.srodmiescie.warszawa.pl/ulica-256.html

2. Bank Gospodarstwa Krajowego usytuowano przy al. Jerozolimskich 7 - budynek wybudowano w latach 1928-1929, również w stylu modernistycznym.
3. W latach 1935-1939 przy ulicach Rozbrat, Fabrycznej i Przemysłowej również wznoszono budynki dla pracowników Banku Gospodarstwa Krajowego.

Budynek - ul. Polna 42

Zdjęcia wykonałam w czerwcu 2016 r.

Zabytkowa kamienica z 1900 r. wraz z dziedzińcem wewnętrznym została ujęta w wykazie zabytków.
Obecnie w budynku działają m.in. prywatne firmy.

Ciekawostka:
1. Poniżej podaję link do kolorowego filmu - Romano-Archive, gdzie (podobnież) w pierwszych kadrach rozpoznano, jak niemieckie pociski wystrzeliwane z Pola Mokotowskiego, burzą właśnie kamienicę przy ul. Polnej 42.
Link: https://www.youtube.com/v/GKO5MBfbKgI?version=3&hl=pl_PL

Oficyna / Muzeum Marii Dąbrowskiej - ul. Polna 40 od ul. Jaworzyńskiej

Zdjęcia wykonałam w czerwcu 2016 r.

Poniżej przytaczam spore fragmenty, ponieważ moim zdaniem są bardzo wartościowe i szkoda je okrajać lub zmieniać dla "zwykłego zmieniania".

"Wpisem została objęta kamienica położona od ul. Jaworzyńskiej, z wyłączeniem oficyny wschodniej i tylnej.
Kamienica została zbudowana w 1913 roku. Posiada wartość historyczną, artystyczną i naukową. Zabudowa posesji, pochodząca z drugiego etapu zabudowy od strony ul. Jaworzyńskiej, jest świadectwem okresu koniunktury mieszkaniowej w tej części miasta, który zaowocował wytyczeniem kameralnej ulicy wraz z zabudową mieszkaniową o wysokim standardzie. W północno-zachodnim narożniku kamienicy, w dawnym mieszkaniu pisarki Marii Dąbrowskiej mieści się jej muzeum, w którym wystrój i wyposażenie wnętrz pozostały niezmienione do dziś. Wyjątkowo bogaty wystrój budynku frontowego od strony ul. Jaworzyńskiej, dobrze zachowane detale wnętrz jak sztukateryjne opracowanie sufitów ? gzymsy, rozety z motywami kwiatów, szyszek pinii, liści, wstęg, wieńców oraz liczne, wyjątkowo dekoracyjne piece kaflowe, decydują o jego wartościach artystyczno-naukowych."
Źródło: http://www.mwkz.pl/archiwum-aktualnosci-lista/585-kamienica-przy-ul-polnej-40-w-warszawie-w-rejestrze-zabytkow

"Tu właśnie w 1984 r. z inicjatywy mieszkańców, zwłaszcza zmarłego niedawno inż. Stanisława Mankiewicza, urządzono Muzeum Marii Dąbrowskiej jako oddział Muzeum Literatury. Kamienicę nr 40 odbudowało przedsiebiorstwo "Techmaprojekt". Oprócz pisarki mieszkało w tym domu w różnych okresach wielu wybitnych warszawiaków. Na parterze od frontu mieściło się Tow. Opieki nad Niewidomymi, założone przez zakonnicę Różę Czacką, organizatorkę zakładu opiekuńczego w Laskach. W latach trzydziestych zamieszkała tu jedna z protektorek Lasek, dr Eleonora Reicher, docent UW - po oststniej wojnie inicjatorka powstania Instytutu Reumatologicznego i budowy jego siedziby przy ul. Spartańskiej. Lokatorami tej obszernej kamienicy z licznymi oficynami byli m.in.: wybitny działacz robotniczy Tadeusz Rechniewski; prof. Jan Dąbrowski - pierwszy marszałek Sejmu PRL; Henryk Kołodziejski - przed wojną dyrektor Biblioteki Sejmowej i wybitny mason, po wojnie m.in. prezes NIK i członek Rady Państwa w latach 1948-53 (niektóre informacje zawdzięczam czytelniczce p. K. Selmowiczowej)."
Źródło: Jerzy Kasprzycki; Pod oknami Marii Dąbrowskiej; Życie Warszawy, nr 160, 11-12 lipca 1987 r.

Ciekawostka:
1. Maria Dąbrowska przeżyła 37 lat (1917 r.-1954 r.) w mieszkaniu nr 31 przy ul. Polnej 40. W skład mieszkania wchodziły trzy pokoje z łazienką i kuchnią - 104 metry kwadratowe.
Obecnie koniec 2016 r. Muzeum Marii Dąbrowskiej ma swoją siedzibę przy Rynku Starego Miasta 22/24.