Budynek - ul. Noakowskiego 14

 

Zdjęcie wykonałam w marcu 2023 r.

Budynek, który wcześniej stał, w tym miejscu, został całkowicie zniszczony.
Współczesny budynek powstał w latach 1954-1955.
Niestety (podczas wykonywania zdjęć) udało się uchwycić jedynie rusztowanie.
W 2023 r. był przeprowadzany remont elewacji budynku.
Na dole w kamienicy usytuowane są lokale użytkowe.

Budynek Arona Oppenheima - ul. Noakowskiego 12

 

Zdjęcia wykonałam w marcu 2023 r.

Kamienica Arona Oppenheima (przedsiębiorcy, współwłaściciela cegielni) powstała w latach 1910-1912 według projektu Edwarda Ebera .
W czasie okupacji hitlerowskiej działała tu największa w mieście prywatna biblioteka należąca do rodziny Michalskich (znaczna część zbiorów, m.in. cenne starodruki, zostały przeniesione przy ul. Skorupki, gdzie niestety spłonęły podczas Powstania Warszawskiego).
W materiałach Biura Odbudowy Stolicy podczas inwentaryzacji zniszczeń w latach 1945-1946 zaznaczono, że budynek nie był uszkodzony.
W latach 1945-1950 w budynku mieścił się Warsztat Ślusarsko Mechaniczny Stefan Dudek.
W dniu 2 lutego 1994 r. wpisana do Rejestru zabytków pod numerem 1568-A.
W okresie od 25.06.2013r. do 18.10.2013r. przeprowadzono remont balkonów na elewacji budynku Wspólnot Noakowskiego 12 KWI i Noakowskiego 12 KWII.

Ma sześć pięter, trzy podwórka studnie, trzy reprezentacyjne klatki schodowe i trzy oficyny. Od wielkich po pojedyncze pokoje ze wspólnymi toaletami na ostatnim piętrze.
Ciekawe jest odcięcie od głównej klatki schodowej w budynku frontowym ostatniej kondygnacji. Niższej, zaprojektowanej w układzie korytarzowym z pokojami do wynajęcia i wspólnymi toaletami na korytarzu. Można tam wjechać jedynie windą, bądź wejść pozbawionymi windy drewnianymi schodami kuchennymi w oficynie bocznej.
Kiedyś przepiękna brama, podobno glazura z motywami roślinnymi, utrzymana w tonacji wrzosowo-zielono-żółtej (wyrób firmy kaflarskiej J.M. Belkes z siedzibą przy ul. Elektoralnej 5 lub 7). Bramę wykonał Antoni Mencel, właściciel Fabryki Wyrobów Ślusarskich przy ul. Czerwonego Krzyża.
W podwórzu, po lewej stronie bramy, znajduje się kapliczka z figurą Matki Boskiej.

Ciekawostki:
1. Jednym z lokatorów był profesor Tadeusz Boncler (1907-1992) - znakomity fotograf, matematyk, przez wiele lat nauczyciel w XLII LO im. Marii Konopnickiej przy ul. Madalińskiego. Podczas okupacji hitlerowskiej żołnierz AK (3. Batalion Pancerny "Golski"), który tu właśnie, w swoim mieszkaniu, prowadził wytwórnię fałszywych dokumentów.
2.Mieszkańcy:
- Jan Michalski mieszkał na czwartym piętrze w skrzydle frontowym i był bibliofilem. Jego mieszkanie wypełniał duży księgozbiór;
- Dr Janina Lityńska była lekarką pediatrą oraz od chorób wewnętrznych;
- Gitla Jochelson rentgenolog;
- Aleksander Bukowski naczelnikiem jednego z Urzędów Skarbowych;
- Łatkiewicz współwłaściciel fabryczki optycznej w rejonie ul. Madalińskiego;
- Jan Odechowski przedsiębiorca, m.in. członek Rady Nadzorczej Spółki Akcyjnej Cukrowni i Rafinerii „Borowiczki”, istniejącej od 1900 r.;
- była pracownia sukien i okryć damskich prowadzona przez Marię Nejmanową;
- działało biuro agenturalno-techniczne inż. Aleksandra Widerszala.
Do 1949 r. działały jeszcze m.in.:
- Przedsiębiorstwo Inżynieryjno-Budowlane „Dodukan sp. z o.o. Borkowskiego i Kleibera”; - „Zjednoczeni Inżynierowie Sp. z. o.o. Przedsiębiorstwo Inżynieryjno-Budowlane”.

Poniżej link do artykułu o mieszkańcach kamienicy:
https://www.kimonibyli.pl/mieszkancy-kamienicy-noakowskiego-12/

3. Treść tablicy z pierwszego zdjęcia:
"W TYM DOMU
27 WRZEŚNIA
1939 ROKU ZOS-
TAŁA PODJĘTA
DECYZJA O PRZEJŚCIU
ZWIĄZKU HARCER
-STWA POLSKIEGO
DO KONSPIRACJI.
W 50 ROCZNICĘ
TEGO WYDARZENIA
HOŁD SZARYM
SZEREGOM
SKŁADAJĄ
HARCERZE."

Budynek Arona Oppenheima - ul. Noakowskiego 10

 

Zdjęcia wykonałam w marcu 2023 r.

Dom Arona Oppenheima (przedsiębiorca) wybudowany w latach 1913-1914 według projektu Leona Stanisława Drewsa.
W materiałach Biura Odbudowy Stolicy podczas inwentaryzacji zniszczeń w latach 1945-1946 zaznaczono, że budynek został spalony w bardzo małym procencie (np. dach i kilka lokali).
W latach 1945-1946 przy ul. Noakowskiego 10 m.5 mieściło się Biuro Instalacji Urządzeń Elektrycznych inż. Z. Bukowiński.
Około 1950 r. kamienica została odbudowana.
W dniu 1 lipca 1965 r. wpisano budynek do Rejestru zabytków pod numerem 778.
Na ścianie, w podwórzu, znajduje się kapliczka Matki Boskiej z Lilią, ufundowana jeszcze przed wojną przez właściciela działającej od 1921 r. cukierni - Bolesława Wróbla.

Ciekawostki:
1. Linki do zdjęć przedstawiających kamienicę:
- https://fotopolska.eu/Warszawa/b109250,Noakowskiego_10.html?f=446056-foto;
- https://czmurek.com/kamienica-noakowskiego-10/.
2. W podwórzach kamienic przy ul. Noakowskiego 10 Robert Gliński nakręcił film "Niedzielne igraszki".
3. W kamienicy mieszkali m.in.:
- przed wybuchem Powstania Warszawskiego przy ul. Noakowskiego 10 m. 37 mieszkał Wojciech Mieroszewicz, pseud. Karcz, stopień - strzelec (po więcej szczegółów link: https://www.1944.pl/powstancze-biogramy/wojciech-mieroszewicz,31160.html;
- Dawid Przepiórka (1880-1940) - szachista i kompozytor szachowy żydowskiego pochodzenia, pierwszy mistrz szachów w Polsce z 1926 r., wicemistrz świata amatorów, rozegranych w 1928 roku w Hadze. Był autorem ponad 150 zadań szachowych, twórcą i wieloletnim prezesem Polskiego Związku Szachowego. Został aresztowany przez gestapo w I 1940 roku podczas turnieju szachowego prowadzonego w kawiarni u zbiegu ul. Marszałkowskiej i Hożej. Zwolniono wszystkich Polaków, on - z racji pochodzenia - został osadzony w więzieniu a następnie rozstrzelany w Palmirach;
- inżynier Stefan Bryła, który miał tu również swoje biuro;
- Stanisław Ejsmond, wicedyrektor warszawskiej Zachęty;
4. Dla Władysława Szpilmana kamienica była pierwszym adresem, pod którym ukrywał się po ucieczce z getta.
5. "Mieszkania o powierzchniach ponad 200 m², mają dwa wejścia z klatki głównej i kuchennej. Do lokali prowadzą dwuskrzydłowe drzwi, z zachowanymi w kilku miejscach kryształowymi szybkami okienek doświetlających i widoczną pod farbą pierwotną dekoracją w formie intarsji (czyli tworzenia zdobień lub obrazów na powierzchni przedmiotu przy użyciu różnych gatunków drewna).
Pierwotny układ pokoi i innych pomieszczeń nadal pozostaje czytelny, z wyraźnym wydzieleniem części reprezentacyjnej i kuchennej, mieszczącej lokum dla służby.

Przepiękne sztukaterie, indywidualnie projektowane dla każdego z mieszkań, stolarka drzwiowa, w tym czteroskrzydłowe drzwi pomiędzy pokojami, ścianki biegnące po łuku, czynią wnętrza bliskie przestrzeniom pałacowym. Z okien o konstrukcji skrzynkowej w elewacji frontowej rozciąga się widok na miasto, w tym zabudowania Politechniki Warszawskiej.
W łazienkach, kuchniach i prowadzących do nich korytarzach zachowała się w różnym stanie glazura i posadzki. W jednej z łazienek jest nawet oryginalna wanna, a w kuchniach lodownie usytuowane w szafkach podokiennych i drewniana zabudowa pawlaczy i służbówek. W kilku pokojach możemy oglądać tak wdzięczny drobiazg jak półeczki ścienne o marmurowych blatach, opartych na „koronkowych” żeliwnych wspornikach."
Źródło:https://um.warszawa.pl/waw/zabytki/-/zachwycajace-wnetrza-kamienicy-przy-ul-noakowskiego

Budynek mieszkalny Głównego Instytutu Pracy - ul. Noakowskiego 8

Zdjęcie wykonałam w marcu 2023 r.

Budynek mieszkalny Głównego Instytutu Pracy powstał w latach 1950-1953 według projektu: Tadeusz Iskierka, Mikołaj Kokozow, Konstanty Kokozow, Stefan Hołówko, Jerzy Wasilewski, Bogumił Płachecki.
Budynek, który stał w tym miejscu wcześniej, w materiałach Biura Odbudowy Stolicy podczas inwentaryzacji zniszczeń w latach 1945-1946 zaznaczono, że został  doszczętnie wypalony.
W 2012 r. wydano decyzję o zmianie sposobu użytkowania budynku mieszkalno-użytkowego.
Na dole budynku usytuowane są lokale usługowe.

Gimnazjum im. St. Staszica - ul. Noakowskiego 6

 

Zdjęcia wykonałam w marcu 2023 r.

Dawniej Gimnazjum im. St. Staszica, obecnie Centrum Kształcenia Ustawicznego nr 1, Szkoła Policealna Nr 3 dla Dorosłych, LIII Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych.
Budynek powstał w latach 1914-1916 r. według projektu Mariana Kontkiewicza i Stanisława Zaleskiego.
Budowy przez Koło Architektów przy Stowarzyszeniu Techników w Warszawie. Prace budowlane, przerywane kilkukrotnie z powodu wybuchu I wojny oraz działań wojennych, prowadziła firma Czosnowscy i S-ka.
W 1920 r. w czasie wojny polsko-bolszewickiej budynek tymczasowo pełnił funkcję koszar.
W 1930 r. dobudowano na trzecim piętrze izbę harcerską według projektu Bohdana Pniewskiego - absolwenta Szkoły.
Po wrześniu 1939 r. budynek został zajęty przez Niemców i obrabowany z wyposażenia. Później okupanci urządzili tam szpital wojskowy. Przed wejściem do budynku wzniesiono betonowy bunkier.
W czasie Powstania Warszawskiego budynek został zajęty przez Powstańców, 19 sierpnia zdobyty przez Niemców, odbity 20 sierpnia. W czasie walk zniszczono ogniem czołgowym bunkier.
W materiałach Biura Odbudowy Stolicy podczas inwentaryzacji zniszczeń w latach 1945-1946 zaznaczono, że budynek został spalony w dużym procencie, lecz nie całkowicie.
Po 1945 r. odbudowany i nadbudowany o jedno piętro.
W 1949 r. ponownie oddany do użytku.
Po likwidacji Liceum im. Staszica w 1950 r. w budynku funkcjonowała szkoła ogólnokształcąca (podstawowa i liceum) TPD nr 2, a od 1951 r. Szkoła Podstawowa nr 45. Od 1975 r. budynek zajmuje Centrum Kształcenia Ustawicznego.
W gmachu znajdują się tablice pamiątkowe: ku czci uczniów i nauczycieli poległych w walkach 1914-1920 (wmurowana w 1922 r.), uczniów i nauczycieli poległych i pomordowanych w latach 1939-1945 (wmurowana w 1959 r.) i upamiętniająca 60. rocznicę założenia Szkoły (wmurowana w 1966 r.).

Ciekawostki:
1. Początkowy rozkład pomieszczeń w szkole:
W piwnicy ulokowano szatnie i inne pomieszczenia techniczno-gospodarcze. Na parterze znajdowała się kancelaria, gabinet dyrektora, pięciopokojowe mieszkanie dyrektora, sala gimnastyczna. Z parteru było wyjście na wybrukowane drewnem podwórko. Na pierwszym piętrze znajdowały się klasy lekcyjne, jadalnia i inne drobne pomieszczenia. Na drugim piętrze znajdowały się klasy lekcyjne, biblioteka, gabinet lekarski i dentystyczny i inne niewielkie pomieszczenia. Na trzecim piętrze znajdowały się pracownie fizyczna, chemiczna, przyrodnicza i rysunkowa. 
Źródło: "Gmach szkolny przy ulicy Polnej 60 (Noakowskiego 6)" R. Kontkiewicz i W. Siwek str 121-129 w:; "Szkoła im. Stanisława Staszica w Warszawie 1906-1950", Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1988

2. Treść tablicy widocznej na ostatnim zdjęciu:

"W TYM GMACHU
W LATACH 1916-1951
MIEŚCIŁY SIĘ
GIMNAZJUM I LICEUM
IM. STANISŁAWA STASZICA
KTÓRE WYCHOWYWAŁY
MŁODZIEŻ W DUCHU
WIELKICH IDEI
SWEGO PATRONA

W 60 ROCZNICĘ ZAŁOŻENIA SZKOŁY
I 140 ROCZNICĘ ŚMIERCI JEJ PATRONA
UFUNDOWALI WYCHOWANKOWIE"

3. Link do zdjęcia budynku:
https://kolekcje.muzeumwarszawy.pl/en/objects/8329/;
https://fotopolska.eu/Warszawa/b293071,Centrum_Ksztalcenia_Ustawicznego_nr_1_.html