Budynek Arona Oppenheima - ul. Noakowskiego 12

 

Zdjęcia wykonałam w marcu 2023 r.

Kamienica Arona Oppenheima (przedsiębiorcy, współwłaściciela cegielni) powstała w latach 1910-1912 według projektu Edwarda Ebera .
W czasie okupacji hitlerowskiej działała tu największa w mieście prywatna biblioteka należąca do rodziny Michalskich (znaczna część zbiorów, m.in. cenne starodruki, zostały przeniesione przy ul. Skorupki, gdzie niestety spłonęły podczas Powstania Warszawskiego).
W materiałach Biura Odbudowy Stolicy podczas inwentaryzacji zniszczeń w latach 1945-1946 zaznaczono, że budynek nie był uszkodzony.
W latach 1945-1950 w budynku mieścił się Warsztat Ślusarsko Mechaniczny Stefan Dudek.
W dniu 2 lutego 1994 r. wpisana do Rejestru zabytków pod numerem 1568-A.
W okresie od 25.06.2013r. do 18.10.2013r. przeprowadzono remont balkonów na elewacji budynku Wspólnot Noakowskiego 12 KWI i Noakowskiego 12 KWII.

Ma sześć pięter, trzy podwórka studnie, trzy reprezentacyjne klatki schodowe i trzy oficyny. Od wielkich po pojedyncze pokoje ze wspólnymi toaletami na ostatnim piętrze.
Ciekawe jest odcięcie od głównej klatki schodowej w budynku frontowym ostatniej kondygnacji. Niższej, zaprojektowanej w układzie korytarzowym z pokojami do wynajęcia i wspólnymi toaletami na korytarzu. Można tam wjechać jedynie windą, bądź wejść pozbawionymi windy drewnianymi schodami kuchennymi w oficynie bocznej.
Kiedyś przepiękna brama, podobno glazura z motywami roślinnymi, utrzymana w tonacji wrzosowo-zielono-żółtej (wyrób firmy kaflarskiej J.M. Belkes z siedzibą przy ul. Elektoralnej 5 lub 7). Bramę wykonał Antoni Mencel, właściciel Fabryki Wyrobów Ślusarskich przy ul. Czerwonego Krzyża.
W podwórzu, po lewej stronie bramy, znajduje się kapliczka z figurą Matki Boskiej.

Ciekawostki:
1. Jednym z lokatorów był profesor Tadeusz Boncler (1907-1992) - znakomity fotograf, matematyk, przez wiele lat nauczyciel w XLII LO im. Marii Konopnickiej przy ul. Madalińskiego. Podczas okupacji hitlerowskiej żołnierz AK (3. Batalion Pancerny "Golski"), który tu właśnie, w swoim mieszkaniu, prowadził wytwórnię fałszywych dokumentów.
2.Mieszkańcy:
- Jan Michalski mieszkał na czwartym piętrze w skrzydle frontowym i był bibliofilem. Jego mieszkanie wypełniał duży księgozbiór;
- Dr Janina Lityńska była lekarką pediatrą oraz od chorób wewnętrznych;
- Gitla Jochelson rentgenolog;
- Aleksander Bukowski naczelnikiem jednego z Urzędów Skarbowych;
- Łatkiewicz współwłaściciel fabryczki optycznej w rejonie ul. Madalińskiego;
- Jan Odechowski przedsiębiorca, m.in. członek Rady Nadzorczej Spółki Akcyjnej Cukrowni i Rafinerii „Borowiczki”, istniejącej od 1900 r.;
- była pracownia sukien i okryć damskich prowadzona przez Marię Nejmanową;
- działało biuro agenturalno-techniczne inż. Aleksandra Widerszala.
Do 1949 r. działały jeszcze m.in.:
- Przedsiębiorstwo Inżynieryjno-Budowlane „Dodukan sp. z o.o. Borkowskiego i Kleibera”; - „Zjednoczeni Inżynierowie Sp. z. o.o. Przedsiębiorstwo Inżynieryjno-Budowlane”.

Poniżej link do artykułu o mieszkańcach kamienicy:
https://www.kimonibyli.pl/mieszkancy-kamienicy-noakowskiego-12/

3. Treść tablicy z pierwszego zdjęcia:
"W TYM DOMU
27 WRZEŚNIA
1939 ROKU ZOS-
TAŁA PODJĘTA
DECYZJA O PRZEJŚCIU
ZWIĄZKU HARCER
-STWA POLSKIEGO
DO KONSPIRACJI.
W 50 ROCZNICĘ
TEGO WYDARZENIA
HOŁD SZARYM
SZEREGOM
SKŁADAJĄ
HARCERZE."