![]() |
Zdjęcia wykonałam w marcu 2023 r. |
Kamienica hrabiego Tomasza Zamoyskiego powstała w 1910 r., prawdopodobnie według projektu Ludwika Panczakiewicza.
Przed wojną właścicielami było austriackie małżeństwo Fichtnerów.
Sześciopiętrowa (ostatnia kondygnacja zwieńczona trójkątnym szczytem), miała rozległe oficyny i dwa podwórza.
W 1944 r. uległ uszkodzeniu cały dach budynku.
Około 1950 r. wyremontowana, z częściową przebudową korpusu frontowego i zaadaptowano lokal gastronomiczny w przyziemiu po stronie południowej (wprowadzeniem części ścianek działowych) według projektu Szczepana Kalinowskiego.
W dniu 1 lipca 1965 r. kamienica została wpisana do Rejestru Zabytków pod numerem 774.
Od 2015 r. w budynku na piątym piętrze mieści się Hostel Lwowska 11.
Ciekawostki:
1. Link do dużej ilości zdjęć:https://lapidarium.fundacja-hereditas.pl/index.php/2023/12/28/kamienica-ul-lwowska-11-warszawa/.
2. W budynku mieściło się m.in.:
- 1923-1928 Przedsiębiorstwo Robót Budowlanych T.Zamojski, W.Wojnarowski i Ska (właściciele: J.Żelazowski, B. Swiecki (Świecki), S.Zamojski, T.Zamojski, W.T.Zamojski, J.E. Mysłakowska, Z.L. Woydyłło, E.M.Zamojska);
- 1925-1928 Biuro Budowlane Tomasz Zamojski i Ska (właściciele: T.Zamojski, E.M.Zamojska, J. Mysłakowska, S.Zamojski, Z. Woydyłłowa, W.Zamojski, A.Ulanowski);
- 1932-? Przedsiębiorstwo Robót Budowlanych A.Bychowski i M. Liliental.
3. Bar "Przysmak" przy Lwowskiej 11 założyła w 1956 r. Teresa Mężyńska wraz ze swoją bratową. Najpierw była tu tylko garmażerka, a bar z obiadami powstał później. Od 1990 r. bar "Przysmak" tworzony był przez panią Wandę Wrzeszcz i jej siostrę Barbarę Denkiewicz.
4. W kamienicy mieszkali m.in.:
- zamożni adwokaci, profesorowie, wzięci artyści;
- miał pracownię (na strychu nad frontem) Tadeusz Pruszkowski (5 IV 1888 - 1 VII 1942) - malarz, pedagog, krytyk sztuki, stały felietonista "Gazety Polskiej". Pochodził z podłęczyckich Borucic, ukończył warszawską Szkołę Sztuk Pięknych, później kształcił się w Paryżu. Podczas I wojny światowej służył w Legionach Polskich. Od 1918 roku związany ze swoją stołeczną uczelnią, pełnił w niej kolejno funkcje asystenta, profesora (od 1922 roku) i pierwszego w jej dziejach rektora (od 1930). Należał do ugrupowań artystycznych Młoda Sztuka, Stowarzyszenia Artystów Polskich Rytm oraz czterech, które stworzyli studenci skupieni wokół jego pracowni: Bractwo św. Łukasza, Szkoła Warszawska, Loża Wolnomalarska i Grupa Czwarta. Był znakomitym portrecistą, na swoich płótnach przestawiając najwybitniejszych polityków dwudziestolecia międzywojennego (np. Józefa Piłsudskiego czy prezydentów Gabriela Narutowicza oraz Stanisława Wojciechowskiego) czy ludzi kultury (np. Stefan Żeromski, Ada Sari). Nie stronił również od pejzaży, dlatego też często organizował plenery w Kazimierzu nad Wisłą. W 1926 roku nakręcił tam film "Szczęśliwy wisielec, czyli Kalifornia w Polsce", do którego scenariusz napisali wspólnie Feliks Topolski i Henryk Jaworski. Był uczestnikiem rajdów samochodowych i pokazów samolotowych. Wywleczony z tego mieszkania wraz z kilkoma innymi lokatorami budynku, zginął zamordowany przez hitlerowców pod murem getta. Spoczywa na Cmentarzu Powązkowskim (kw. II, rząd III, miejsce 8/9 z nagrobkiem projektu Zofii Trzcińskiej-Kamińskiej, na którym artystka umieściła monumentalną rzeźbę "Umierający Wojownik"). Mieszkanie spłonęło podczas Powstania Warszawskiego, udało się jednak uratować cenną kolekcję sztuki. Artystę przypomina tablica pamiątkowa umieszczona na frontowej ścianie budynku w styczniu 2005 r.
Treść tablicy (zdjęcie powyżej):
MIESZKAŁ I TWORZYŁ
TADEUSZ
PRUSZKOWSKI
MALARZ, PEDAGOG I LOTNIK
URODZONY 5 KWIETNIA 1888 R.
PROFESOR SZKOŁY
SZTUK PIĘKNYCH OD 1923 R.
PIERWSZY REKTOR
AKADEMII SZTUK PIĘKNYCH
W WARSZAWIE OD 1932 R.
ARESZTOWANY PRZEZ HITLEROWCÓW
W NOCY 30 CZERWCA 1942 R.
ZAMORDOWANY 1 LIPCA 1942 R.
CZEŚĆ JEGO PAMIĘCI."