Willa Jasny Dom - ul. Świerszcza 2

 

Zdjęcia wykonałam w grudniu 2020 r.

Tył budynku.

Front budynku.

Tablica pamiątkowa.

Wystawa.

Willa Jasny Dom powstała w 1934 r. dla Franciszka Kosteckiego (burmistrz Włoch).
Od maja 1936 r. własność Józefa Kasperkiewicza (notariusz z Pabianic)
Od października 1945 r. willa jest siedzibą Głównego Zarządu Informacji Wojska Polskiego.
Do końca lat 80-tych willa była pod zarządem Zrzeszenia Właścicieli Nieruchomości.
W 1992 r. willa została oddana spadkobiercom Józefa Kasperkiewicza (willa zamieszkała ciągle przez lokatorów kwaterunkowych).
W dniu 19 czerwca 2009 r. wpisano do Rejestru Zabytków piwnice z 1934 r. (areszt NKWD) w Willi Jasny Dom pod pozycją A-874.
W styczniu 2013 r. została założona fundacja "Willa Jasny Dom".
W czerwcu 2016 r. organ Dzielnica Włochy wydał decyzję dotyczącą nowej inwestycji - garaże indywidualne.
Dla zainteresowanych historią budynku i właścicieli polecam stronę:
https://willajasnydom.pl/historia-willi-jasny-dom/.

Ciekawostki:
1. Treść tablicy pamiątkowej umieszczonej przy wejściu do budynku w 2005 r.:

"W
HOŁDZIE
PATRIOTOM POLSKIM
OFIAROM KOMUNISTYCZNEGO
TERRORU
WIĘZIONYM
W TYM BUDYNKU
PRZEZ
NKWD
"SMIERSZ"
"INFORMACJĘ WOJSKOWĄ"
W 1945 ROKU
28 MARCA 2006.".

2. Treść tablicy umieszczonej na ogrodzeniu, nawiązującej do wystawy:

"KATOWNIA

Willa Jasny Dom, położona w Warszawie przy ul. Świerszcza 2, w okresie od lutego do października 1945 roku była siedzibą Głównego Zarządu Informacji Wojska Polskiego.
W jej piwnicach urządzono cele więzienne, a na wyższych kondygnacjach znajdowały się pokoje przesłuchań i biura.
Według historyków Instytutu Pamięci Narodowej, w okresie funkcjonowania aresztu przeszło przez budynek ponad tysiąc kobiet i mężczyzn, w tym żołnierzy Armii Krajowej.
Do dziś zachowały się wyryte na ceglanych ścianach nazwiska, daty, kalendarze kreskowe oraz drzwi z wyciętymi judaszami. Błagalne nawoływania: "Jezu wyratuj" i wyryty nad nim znak krzyża oraz "Matko Boża Opiekunko Nasza Wyratuj", świadczą o nieludzkich warunkach i bestialstwie oprawców".
Marlena Piekarska-Olszówka
Prezes Fundacji Willa Jasny Dom.

Jestem Włochowianinem w trzecim pokoleniu.
Dziadek w 1936 roku wybudował tu nasz rodzinny dom, w którym mieszkam do dziś.
Tędy wiodła moja droga z domu do 32 liceum przy Promienistej. Połowa lat sześćdziesiątych. Rządy Gomułki. Wieść gminna mówiła, że w przy stacyjnym budynku przy Świerszcza 2 "COŚ" było zaraz po wojnie. Ale ... mówiło się o tym po cichutku. Mieściła się tu jedyna chyba we Włoszech księgarnia gdzie zaopatrywaliśmy się w książki i podręczniki.
Wiele, wiele lat później już jako fotograf Muzeum Powstania Warszawskiego zostałem zaproszony przez wydawcę na promocję książki o Ince. I tak znalazłem się w Willi Jasny Dom, w jej piwnicach. Po promocji pozostałem chwilę i porozmawiałem z panią Marleną Olszówką. Opowiedziała mi ona pokrótce tragiczną historię tego miejsca. I heroiczną, wieloletnią walkę o odzyskanie rodzinnej własności. (...)
Zbigniew Furman jest artystą fotografikiem , członkiem ZPAF".