Odkrywca Warszawy: 2021

piątek, 17 grudnia 2021

Budynek - ul. Fałata 4

Zdjęcia wykonałam w sierpniu 2021 r.

Budynek przynależący do SBM Urzędników MSW tzw. "Szare Domy" - zespół II.
Dom powstał w latach 1928-1934 według projektu Jana Stefanowicza.
"Początki powstania Ośrodka Wsparcia Dziecka i Rodziny „Koło” związane są z Powstaniem Warszawskim 1944 r. Dzięki ofiarności i poświęceniu lekarzy z punktu sanitarnego przy ul. Fałata 4 ok. 150 osób – chorych rannych i dzieci – cudem uratowanych udało się uchronić przed losem setek tysięcy ludzi wypędzonych przez Niemców z płonącej Warszawy. " - Źródło: https://www.zpow2.pl/placowki/owdir-kolo/historia.
W dniu 27 października 1992 r. wpisano budynek do Rejestru Zabytków pod numerem 1530-A.
W budynku działają m.in. prywatne firmy.

Ciekawostka:
1. Przed Powstaniem Warszawskim przy ul. Fałata 4 m. 8 mieszkała Zofia Wierchowicz, pseud. "Zosia", sanitariuszka.
Link: https://www.1944.pl/powstancze-biogramy/zofia-wierchowicz,48311.html.

Ciekawostki - 13.12 - 17.12

13.12

Cyrki w Przewodniku po Warszawie w 1893 r.

"Cyrki. W Warszawie istnieją dwa cyrki.

W zimowym przy ul. Ordynackiej, założonym przez S. Cinisellego na gruncie należącym do "Okólnika" kr. Krasińskiego, przedstawienia dawane przez rozmaite przyjezdne towarzystwa cyrkowe odbywają się od jesieni do wiosny.

W cyrku letnim, mieszczącym się w Alejach Ujazdowskich w Dolinie Szwajcarskiej, odbywają się zazwyczaj przedstawienia w miesiącach letnich, jednak nie w każdym roku."

15.12

Za "Warszawa przewodnik turystyczny" z 1982 r.:

Piosenka związana z knajpą (zwaną żartobliwie "Pod trupkiem" lub "Ostatni grosz") na wprost cmentarza bródnowskiego

"Na świętego Wincentego

Wprost cmentarza bródnowskiego

Piwko się w butelkach pieni

W budce z piwem panny Gieni.

Po pogrzebie, kto żyw rusza

Do Gieni na haberbusza

Tu są zdrówka wszystkich pite

Tych, co odwalili kite.".

16.12

Zdjęcie nietypowej tabliczki adresowej wykonałam w lutym 2019 r.

17.12

Za: Roman Juryś o pieśniach "Warszawianka":
"Autorem "Warszawianki" jest Wacław Święcicki, działacz pierwszych kółek socjalistycznych w Warszawie. Aresztowany w 1878 r., wrócił z zesłania w 1883 r. i przystąpił do walki w szeregach I Proletariatu. Wtedy właśnie napisał "Warszawiankę". Jej pierwodruk ukazał się w piśmie "Proletariat" z 15 września 1883 r.
W 1905 r. powstała też "Warszawianka" rozpoczynająca się od słów: "(Oto dziś dzień krwi i chwały...". Słowa napisał Franciszek Pik-Mirandola."

Tekst pieśni "Warszawianka" autor:Wacław Święcicki - link: https://pl.wikipedia.org/wiki/Warszawianka_1905#cite_note-%C5%9Bpiewnik-2

"Śmiało podnieśmy sztandar nasz w górę!
Choć burza wrogich żywiołów wyje,
Choć nas dziś gnębią siły ponure,
Chociaż niepewne jutro niczyje...
O!... bo to sztandar całej ludzkości,
To hasło święte, pieśń zmartwychwstania,
To tryumf pracy — sprawiedliwości,
To zorza wszystkich ludów zbratania.

Naprzód, Warszawo!
Na walkę krwawą,
Świętą a prawą!
Marsz, marsz, Warszawo!

Dziś, gdy roboczy lud ginie z głodu,
Zbrodnią w rozkoszy tonąć, jak w błocie;
I hańba temu, kto z nas za młodu
Lęka się stanąć choć na szafocie!
Nikt za ideę nie ginie marnie,
Z czasem zwycięża Chrystus Judasza!
Niech święty ogień młodość ogarnie,
Choć wielu padnie — lecz przyszłość nasza!

Naprzód, Warszawo!
Na walkę krwawą,
Świętą a prawą!
Marsz, marsz, Warszawo!

Hura!... zerwijmy z carów korony,
Gdy ludy dotąd chodzą w cierniowej;
I w krwi zatopmy nadgniłe trony,
Spurpurowione we krwi ludowej!...
Ha!... zemsta straszna dzisiejszym katom,
Co wysysają życie z milionów!...
Ha!... zemsta carom i plutokratom!
A przyjdzie żniwo przyszłości plonów!

Naprzód, Warszawo!
Na walkę krwawą,
Świętą a prawą!
Marsz, marsz, Warszawo!"

czwartek, 16 grudnia 2021

Budynek - ul. Fałata 7

Zdjęcia wykonałam w sierpniu 2021 r.

Budynek przynależący do SBM Urzędników MSW tzw. "Szare Domy" - zespół I.
Dom powstał w latach 1928-1934 według projektu Jana Stefanowicza.
W dniu 27 października 1992 r. wpisano budynek do Rejestru Zabytków pod numerem 1530-A.
W budynku mieści się m.in. firma budowlana zajmująca się remontami i usługami budowlanymi.

środa, 15 grudnia 2021

Budynek - ul. Fałata 9

Zdjęcie wykonałam w sierpniu 2021 r.

poniedziałek, 13 grudnia 2021

Budynek - ul. Fałata 11

Zdjęcia wykonałam w sierpniu 2021 r.

piątek, 10 grudnia 2021

Ciekawostki FB Odkrywca Warszawy - 6.12-10.12

6.12

Ciekawostka z książki Roman Juryś z 1966 r.

""Czerwona latania", nielegalny zespół poetycko-artystyczny, działała w Warszawie w latach 1931-38. Występowała z pieśnią, satyrą, szopką polityczną, poezją rewolucyjną w lokalach klasowych związków zawodowych, w fabrykach podczas strajków, w remizach tramwajowych, na ulicach robotniczych dzielnic. Popularyzowała szeroko rewolucyjną poezję Broniewskiego, Wandurskiego, Majakowskiego i innych."

7.12

Przed pierwszą wojną w Warszawie były dwa lokale sportowo-rozrywkowe.

"Ice-Palace" (sztuczna ślizgawka w zamkniętym wytwornym lokalu z bufetami i muzyką) przy Nowym Świecie i "Skating-Ring" (stadion modnej jazdy na wrotkach) na Karowej.

8.12
W kwietniu 2019 r. udało mi się wykonać dwa zdjęcia "mieszkańcom" Służewskiego Domu Kultury przy ul. Jana Sebastiana Bacha.

9.12
Aleje Jerozolimskie w 1905 r. - (za: Roman Juryś)

niedaleko ulicy Chałubińskiego (wówczas ulicy Teodora), doszło 1 maja 1905 r. do krwawego starcia między demonstrującymi robotnikami, idącymi od ulicy Żelaznej w pochodzie zorganizowanym przez SDKPiL, a oddziałem żołnierzy carskich. Od kul poległo ok. 30 demonstrantów, a kilkuset odniosło rany. W manifestacyjnym pogrzebie poległych, 4 maja, brały udział wielotysięczne tłumy.

10.12

Za: Roman Juryś

Klub Robotniczy im. Tadeusza Rechniewskiego utworzyli w Warszawie w 1916 r. działacze PPS-Lewicy. Lokal Klubu znajdował się przy ul. Świętokrzyskiej 13, składał się z 3 pokoi. Mieściła się tu biblioteka, tu także wygłaszano odczyty, prowadzono nauczanie oraz kursy dla agitatorów i urządzano zebrania redakcyjne "Głosu Robotniczego". W styczniu 1919 r. policja aresztowała osoby obecne w Klubie i zamknęła go.

Budynek - ul. Fałata 13

Zdjęcie wykonałam w sierpniu 2021 r.

czwartek, 9 grudnia 2021

Budynek - ul. Fałata 15

Zdjęcia wykonałam w sierpniu 2021 r.

Budynek przynależący do SBM Urzędników MSW tzw. "Szare Domy" - zespół I.
Dom powstał w latach 1928-1934 według projektu Jana Stefanowicza.
W latach 1933-1935 w budynku działało Biuro Sprzedaży Elektromedycznych Aparatów inż. Elza Moszkowska.
W dniu 27 października 1992 r. wpisano budynek do Rejestru Zabytków pod numerem 1530-A.

środa, 8 grudnia 2021

Budynek - ul. Fałata 6

Zdjęcia wykonałam w sierpniu 2021 r.

Budynek przynależący do Spółdzielni Mieszkaniowej "Odrodzenie" powstał po 1931 r. według projektu Jana Stefanowicza.
W latach 1932-1936 w budynku działała firma: Wykonywanie Instalacji Elektrycznych "Elbeka" Stanisław Bonikowski.

poniedziałek, 6 grudnia 2021

Kamienica Brenkina - Pl. Grzybowski 10

Zdjęcia wykonałam w sierpniu 2020 r.

Kamienica Brenkina
Architekt - Fryderyk Albert Lessel.
Budowa - 1821-22 dla Kapitana Józefa Mikołaja Brenkina.
W czasie wojny dwukrotnie burzona.
Odbudowa - 1946-48 według projektu Karola Szymańskiego.
Wysokość budynku - 12 m.
Kamienica wpisana do Rejestru Zabytków pod numerem A-172 w dniu 1 lipca 1965 r.

Poniżej przedstawię orientacyjnie, jakie sklepy/firmy mieściły się w budynku.

Za Księgą Adresową z 1896 r.
Plac Grzybowski 10:
- Hubert H. - Apteka;
- Prywes Luzer - Skład miedzi i mosiądzu z własnej walcowni (w Osinach);
- Prywes Moszek Lejb. - Skład żelaza;
- Rozenstrauch Abram - Skład śledzi;
- Starkhaus A.S. - Hurtowy i detaliczny skład towarów powroźniczych;
- Tredler H. - Fabryka batów i magazyn trzciny;
- Wolper J. - Skład wyrobów mosiężnych, miedzianych i żelaznych;
- Lebenthal M. - Skład olejów, tranu, farb malarskich, pokostu, syropu i lakierów.

Za Archiwum Państwowym w Warszawie:
- W latach 1920-1922 - Drukarnia "Gwiazda" wł. Nusym Zielony i Majlech Rozenblit;
- Od 1921-? - Detaliczna Sprzedaż Octu i Esencji Octowej Jakub Kozik;
- 1922-1943 - Handel Produktami Naftowymi Jakub Hurwicz i Ska (wł. J.M.Migdał);
- 1922-1941 - Apteka H.Rozensztadt (wł. R.Nejmanowiczowa);
- 1922-1938 - Zakłady Graficzne "Star" Nusyn Zielony;
- 1923-1924 - Skład Maszyn i Artykułów Technicznych "Technostat" Bracia Akkerman i Borenstein (wł. R.Borenstein (Borensztejn), S.I.Akkerman, M.Akkerman);
- 1924-1939 - Skład Maszyn i Artykułów Technicznych "Technostat" Rachmil Borensztejn;
- 1925-1926 - Handel Żelazem I.M.Abr.Prywes i Izrael Mandelbaum;
- 1926-1936 - Reprezentacja Fabryki Mebli Maksymilian Fajerstein;
- 1918-1926 - Przedsiębiorstwo Drutolin J.Haberblatt i Ska (wł. Z.Tyrmund);
- 1928-1931 - Sprzedaż Lin i Wyrobów Drucianych "Linodrut" Dawid Tyrmand;
- 1928-1952 - Sprzedaż Metali Jecheskiel Blaufuks;
- 1928-1930 - Sprzedaż Śrub i Sprężyn Tapicerskich Józef Fajerman;
- 1930-1956 - Laboratorium Farmaceutyczne Henryk Rozensztadt;
- 1930- ? - Sprzedaż Nici, Bawełny i Towarów Galanteryjnych "Passementeries" Dwojra Kaczor;
- 1931-1955 - Warszawska Centrala Sprzedaży Szkła Taflowego wł. T.Degenszajn, M.Goldman, Ch.L.Brandys vel Brande (wł. I.I.Degenszajn, firma "J.Gelleder i N.Degenszajn", S.Goldman, A.Goldman, B.Goldman, M.Wasermanowa, P.R.Goldman, C.Goldman, E.Goldman);
- 1933- ? - Sprzedaż Kafli Szmerko Lewinzon;
- 1933-1942 - Sprzedaż Towarów Żelaznych "Centrolin" Izrael Tyrmand;
- 1934- ? - Sprzedaż Wyrobów Drucianych i Żelaznych "Centrala Wyrobów Drucianych" Izrael Goldsztejn;
- 1935-1943 - Dom Handlowy "I.M.(Abr.) Prywes" wł. Bracia M.i Sz.Prywes;
- 1938- ? - Sprzedaż Wag, Odważników, Wyrobów Mosiężnych i Towarów Żelaznych Bracia I.i B.Buzyn.

Współcześnie znajdziemy następujące sklepy:
- lok. 2 - Aurum Optics;
- lok. 3 - FALMET Metalowe, Eleonora Falenta;
- lok. 4 - "LIN-SZNUR" S.C.;
- lok. 5 - "TYTANOWE NAIL STUDIO";
- ABC FARBY - Mieszalnia farb;
- lok. 7 - "LEWANOWICZ CAFE" - biżuteria i kawiarnia;
- "Gawarski K. i Spółka. Artykuły metalowe.";
- lok. 7A - "Sklep firmowy PURITE" - sklep z naturalnymi kosmetykami;
- "Grzybowski Square Boutique";
- lok. 8 - "Artykuły metalowe";
- lok. 8A - (w bramie budynku) Dybczyński Auto-zamki;
- lok. 10 - (2010) "Sklep z artykułami gumowymi Felsz" - rok założenia firmy 1918 - art. hydrauliczne, ogrodnicze, nawadnianie balkonowe, węże gumowe, obróbki blacharskie;
- lok. 13 - "TWINKLE CANDLE" (2019);
- lok. 14 - "ALEX" - kantor wymiany walut.

Należy pamiętać, że na piętrach również znajdują się lokale użytkowe, w których prowadzone są różne prywatne działalności m.in.: kancelaria notarialna, agencja nieruchomości, zespół psychoterapeutów, studio wokalne i inne biura.

piątek, 3 grudnia 2021

Dom - ul. Krasickiego 36

Zdjęcie wykonałam w czerwcu 2019 r.

Dom powstał około 1930 r.

środa, 1 grudnia 2021

Dom - ul. Tyniecka 46 i 46a

Zdjęcie wykonałam w czerwcu 2019 r.

Dom powstał około 1930 r.
"Tyniecka;46;1938-1951;wł. małż. F. i J. Czaja [nr hip. 12608]." - Źródło: Księgi meldunkowe.
W budynku funkcjonuje Wspólnota Mieszkaniowa.
Obecnie w budynku działają prywatne firmy.

wtorek, 30 listopada 2021

Dom - ul. Goszczyńskiego 4

Zdjęcie wykonałam w czerwcu 2019 r. Prawa część budynku to nr 4.

Dom powstał w latach 1935-1936.

poniedziałek, 29 listopada 2021

Dom - ul. Goszczyńskiego 4a

Zdjęcie wykonałam w czerwcu 2019 r. Budynek 4a to połówka po lewej stronie.

Dom powstał w latach 1935-1936.
W 1951 r. do budynku przeniosło się Przedsiębiorstwo Budowlane Kazimierza Zimmermana.

Dom - ul. Goszczyńskiego 6

Zdjęcia wykonałam w czerwcu 2019 r.

Dom powstał w latach 1936-1938.
W listopadzie 2018 r. wydano decyzję pozwalającą na docieplenie budynku.
Obecnie w budynku są prowadzone m.in. prywatne działalności.

czwartek, 25 listopada 2021

Budynek - ul. Akacjowa 2

Zdjęcia wykonałam w sierpniu 2021 r.

Budynek przynależący do SBM Urzędników MSW, tzw. "Szare Domy" - zespół I, powstał w latach 1928-1934 według projektu Jana Stefanowicza.
W dniu 27 października 1992 r. budynek znalazł się w Rejestrze Zabytków pod numerem 1530-A.